Druga Synagoga w Białej (Ahawas Tora)

Na miejscu dzisiejszego sklepu Blaszak przy ulicy Szpitalnej (obecnie Dmowskiego) w XX wieku stała druga synagoga w Białej tzw. Synagoga Ahawas Tora. Synagoga ta była obrządku ortodoksyjnego, a rabinem za nią odpowiedzialnym był Aaron Halberstamm z linii ortodoksyjnych cadyków nowosądeckich.
Synagoga była budynkiem murowanym wzniesionym na planie prostokąta. W jej wnętrzu w zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do głównej sali modlitewnej o wymiarach 10,30 na 13,40 metrów. Na jej środku znajdowała się okazała bima, a na ścianie wschodniej Aron ha-kodesz. Na piętrze nad przedsionkiem znajdował się babiniec o wymiarach 7,65 na 14,70 metrów, do którego prowadziły dwa osobne wejścia i klatki schodowe. Fasada budynku zawierała w zwieńczeniach architektonicznych symbole gwiazdy Dawida.”

Świątynia ta została wybudowana około roku 1912 i była finansowana przez religijny Związek Dobroczynny "Ahawas Thora". Synagoga ta posiadała dwie sale modlitw dla kobiet oraz mężczyzn i cieszyła się bardzo dużą popularnością wśród żydowskich mieszkańców Bielska i Białej ze względu na swój ortodoksyjny charakter. Finansowana była przez Związek dobroczynny Ahawas Thora z Białej (Lipnika). Wybudowana została ok. 1912 roku. Świątynia posiadała dwa osobne wejścia dla kobiet i mężczyzn. Na parterze znajdowała się męska i żeńska sala modlitw.

W czasie drugiej wojny światowej Synagoga Ahawas Tora, tak jak i pozostałe w Bielsku i Białej, została zniszczona przez hitlerowców, a po zakończeniu wojny na tym obszarze poprowadzono ulicę. Do dziś jednak zachowały się plany synagogi oraz różne informacje związane ze społecznością żydowską z regionu Białej, które znajdują się w Archiwum Państwowym w Bielsku-Białej.

 

Do tej pory nie odnaleziona ani jednego zdjęcia synagogi - zachowały się jedynie plany.